Het is weer rustig in de wijngaarden. De kleurrijke bladeren pronken de laatste weken van hun bestaan aan de van druiven bevrijde ranken. Nog even en dan staan er kale ranken, en dan gaan veel wijngaardeniers een begin maken met de wintersnoei. Het was een raar jaar. Ziekte, deze keer nauwelijks in de planten en de trossen, maar wel juist in de mensen die van de wijnen genieten of van het tot stand komen ervan, Een virus dat ons allemaal overrompelt, op een of andere manier. Het hangt er maar net vanaf wat het verdienmodel is en van wie de wijngaardenier afhangt voor afzet, of er een groot belang is van directe consumptie in eigen bar, of juist niet, maar wel gericht op bezoekers. Hoe ging het virus om met de vrijwilligers? Het heeft in ieder geval dit jaar een heel ander jaar gemaakt dan we gewend zijn.
Er was toch ook wel weer last van droogte, niet direct te zien aan de druivenplanten, maar wel aan de waterstand in veel gebieden. Het wordt toch wel een structureel verhaal, zelfs voor de ontkenners van klimaatverandering.
In mijn wijngebied was er nauwelijks regen, terwijl in steden in het westen de straten onder water liepen en putdeksels omhoog schoten. Voor heel lang dit seizoen bleef de echte regen uiterst beperkt, behalve dan die heuse medailleregen voor wijnen, die de moedige wijngaardeniers hadden aangeboden ter keuring in verscheidene concoursen. Er wordt dan meteen gezegd dat Nederlandse wijnen steeds beter worden, maar waren ze niet al goed en is het niet een verschuiven van verguizen naar erkenning? In ieder geval mooi dat er meer positieve publiciteit komt. Ik zie veel wijngaardeniers gefotografeerd met certificaten van medailles voor veel wijnen. Toch vraag ik me af hierbij of het nu om het druiven telen gaat, of om wie de wijn maakt voor die telers. Natuurlijk gaat het vooral om het terroir en wat er op het terroir gebeurt, maar als de wijn buiten het domein door professionele wijnmakers gemaakt wordt, een proces waar zoveel fout kan gaan in eigen beheer, hoe moet ik dan die trots plaatsen?
Zeker, het past in de regels, maar het wordt dan toch eerder een goed commercieel verhaal dan iets dat trots voor eigen kunnen uitstraalt. In ieder geval, er is uitbundig gefeliciteerd voor bereikte resultaten op Twitter en op Facebook. Nu nog de extra kosten eruit halen met extra omzet en betere prijzen bij de schuchtere uitbaters van restaurants.
Ondertussen staan de wijnen te rijpen in tanks en barriques, en er wordt gesnoven en geproefd en voorspeld. Van een beoordeling op gebied van kwaliteit heb ik nog niet veel gezien in de snelle media. Hadden we een goed jaar? Een jaar van veel of van weinig? Het is in ieder geval te vroeg om te juichen.
De komende maanden kan de wijngaardenier genieten van zijn eenheid met de planten die onder zijn handen mooie bouwwerken worden voor het torsen van trossen mooie druiven in het nieuwe jaar 2021. De rust die uitgaat van het gerichte knippen terwijl gedachten kunnen dwalen, misschien ondersteund door geluiden van vogels en een zuchtje wind door de draden, is toch ook een aspect van schoonheid van het bestaan van de wijngaardenier.
Auteur: Henk Marmelstein redactielid van Wijn en Wijngaard